De Menarambo cichlide, wetenschappelijk bekend als Paretroplus menarambo, is een straalvinnige zoetwatervis die behoort tot de familie van de cichliden. Deze vis is endemisch voor Madagaskar, wat betekent dat hij nergens anders ter wereld van nature voorkomt. Zijn leefgebied is extreem beperkt: hij leeft uitsluitend in de zoetwater overstromingsmeren van het Sofia Riviersysteem in het noordwesten van Madagaskar, met name in het Lac Tseny. Oorspronkelijk kwam de soort in meer wateren voor, maar door de verslechtering van zijn leefomgeving is zijn verspreiding zeer ingekrompen. De Menarambo cichlide is een carnivoor en staat bekend om zijn dieet van slakken, waarvoor zijn tanden speciaal zijn gevormd om slakkenhuizen te kunnen kraken.
Wat betreft herkenbaarheid is deze cichlide een relatief grote, diepgebouwde vis met een zijdelings afgeplat lichaam. Hij bereikt een maximale lengte van ongeveer 20 tot 25 centimeter. De vis heeft een bruingrijze basiskleur met een opvallend patroon van dunne, verticale, donkere banden en rijen zwarte vlekken op de flanken. De vinnen zijn grijs met een roodachtige rand, waaraan hij zijn Engelse bijnaam 'Redseam Madagascar cichlid' dankt. Het is een rustige vis, zeker voor een cichlide van deze omvang, en vormt paren die gezamenlijk de eieren beschermen.
Wat betreft vergelijkbare soorten, wordt de Menarambo cichlide vaak verward met andere inheemse cichliden van Madagaskar. De Paretroplus dami (Paretroplus dami) is een verwante soort binnen hetzelfde geslacht die in hetzelfde gebied voorkomt, maar deze mist het kenmerkende streeppatroon van de Menarambo cichlide. Een andere verwante soort is de Ptychochromis insolitus, die eveneens een kritisch bedreigde cichlide uit Madagaskar is, maar deze heeft een andere lichaamsvorm en kleurpatronen.
De huidige status van de Menarambo cichlide is Kritiek (Critically Endangered), de hoogste bedreigingscategorie van de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN). De populatie is zwaar onder druk komen te staan door overbevissing en vooral door de introductie van invasieve, uitheemse vissoorten die concurreren om voedsel en de jonge visjes opeten. Er lopen nu verschillende fokprogramma's in dierentuinen en bij aquariumhouders om het voortbestaan van deze prachtige en unieke soort te verzekeren.
Deze soort heb ik het laatst in Blijdorp gezien en gefotografeerd op 08-10-2025.
Deze soort heb ik gezien in Blijdorp