Algazel
Oryx dammah

foto gemaakt in Pairi Daiza België 14-09-2020
Algazel Oryx dammah
De Algazel, wetenschappelijk bekend als Oryx dammah, is een van de meest iconische antilopesoorten en heeft een tragische geschiedenis. Oorspronkelijk was deze majestueuze oryx wijdverspreid in de woestijnen en semi-aride gebieden van Noord-Afrika, van Marokko en Senegal in het westen tot Egypte en Soedan in het oosten. Door overbejaging en habitatverlies is de soort helaas uitgestorven in het wild. Tegenwoordig bestaan er alleen nog populaties in gevangenschap in dierentuinen en op reservaten, met succesvolle herintroductieprojecten in hun oorspronkelijke leefgebied, met name in Tsjaad. De Algazel is direct herkenbaar aan zijn crème-witte vacht, die aan de nek en borst een rossige tot lichtbruine tint kan hebben. De kop is wit met opvallende, smalle zwarte banden die een maskerachtig patroon vormen. Het meest onderscheidende kenmerk zijn de lange, slanke, gesegmenteerde hoorns die zowel bij mannetjes als bij vrouwtjes voorkomen. Deze hoorns kunnen tot wel 1,2 meter lang worden en zijn licht gebogen, wat een sierlijke en indrukwekkende uitstraling geeft. De lange staart is zwart en eindigt in een kwast.
Wat betreft vergelijkbare soorten, wordt de Algazel vaak verward met andere oryxsoorten, die allemaal tot hetzelfde geslacht Oryx behoren. De bekendste hiervan zijn de Arabische oryx (Oryx leucoryx), de Gemsbok (Oryx gazella) en de Beisa-oryx (Oryx beisa). De Arabische oryx is de kleinste van de vier en heeft een spierwitte vacht met bruine markeringen op de poten en een duidelijke kwast aan het einde van de staart. De Gemsbok is veel donkerder van kleur, met een grijsbruine vacht en opvallende zwart-witte markeringen op het gezicht, de poten en de flanken. De Beisa-oryx, die in de Hoorn van Afrika leeft, lijkt qua kleur meer op de Gemsbok maar heeft een lichtere vacht en een meer gedefinieerd zwart-wit gezichtsmasker. De Algazel is uniek onder deze soorten door zijn overwegend witte kleur in combinatie met de specifieke vorm van de hoorns.
De huidige status van de Algazel is uiterst kritiek en bijzonder. De soort wordt door de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) geclassificeerd als 'Uitgestorven in het wild' (Extinct in the Wild). Dit betekent dat er geen bekende, overgebleven populaties in hun natuurlijke leefgebied bestaan. Dankzij intensieve fokprogramma's in dierentuinen en herintroductieprojecten in beschermde gebieden, zoals het Ouadi Rimé-Ouadi Achim-wildreservaat in Tsjaad, is er echter hoop voor de toekomst. Deze herintroductieprogramma's zijn cruciaal voor de overleving van de soort en worden zorgvuldig gemonitord. Het doel is om een gezonde, zelfvoorzienende wilde populatie te creëren en de Algazel weer terug te brengen in de woestijnen van Afrika.
Deze soort heb ik het laatst in Pairi Daiza gezien en gefotografeerd op 23-06-2025.
Deze soort is ook bekend onder de naam(en) Sabeloryx | Sabelantilope
Deze soort heb ik gezien in | Artis | Pairi Daiza